Η Σεργούλα, χτισμένη στην πλαγιά του όρους Τρίκορφο και δεξιά από τον Σεργουλοπόταμο βρίσκεται σε υψόμετρο 480 μέτρων. Μαζί με τους οικισμούς «Παραλία Σεργούλας» και «Παλαιοχώρι» αποτελούν την Τοπική Κοινότητα Σεργούλας του Δήμου Δωρίδος. Το αρχικό χωριό ήταν στην θέση «Παλιοχώρι» σε υψόμετρο 940 μέτρων όπου τώρα διατηρούνται ελάχιστα σπίτια και ακόμη λιγότεροι κάτοικοι.
Το καταπράσινο τοπίο συνθέτει το «Κεφαλάρι», το πυκνό δάσος πάνω από τον οικισμό που προστατεύει το χωριό από τα δύσκολα καιρικά φαινόμενα και τις βροχές. Ο συνδυασμός της φύσης με τα πανύψηλα πλατάνια και τα άφθονα νερά με την θέα προς τα Τριζόνια και τον Κορινθιακό Κόλπο καθιστά το χωριό μοναδικό προορισμό.
Το χωριό λέγεται ότι δημιουργήθηκε πριν από το 1800 και συνετέλεσε σημαντικά στον απελευθερωτικό Αγώνα ενάντια στον τουρκικό ζυγό. Πολλοί αγωνιστές πολέμησαν γενναία και βοήθησαν σημαντικά στην έκβαση της Επανάστασης. Μάλιστα, το χωριό είχε καταστραφεί από τους Τούρκους και οι κάτοικοί του μετακινήθηκαν στα Καρούτια αλλά σύντομα ξαναχτίστηκε.
Ακόμη, ο ναός της Σεργούλας, που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και γιορτάζει στις 29 Αυγούστου, αποτέλεσε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, Κρυφό Σχολειό, σύμφωνα με την παράδοση.
Το Φαράγγι της Σεργούλας αποτελεί σημαντικό φυσικό μνημείο της περιοχής και είναι προσελκύει κάθε χρόνο πολλούς πεζοπόρους που το διασχίζουν. Ακόμη υπάρχουν σηματοδοτημένα μονοπάτια που συνδέουν την Σεργούλα με τον ομώνυμο παραλιακό οικισμό, με την κορυφή του όρους Τρίκορφα αλλά και με τον γειτονικό οικισμό του Πύργου. Δύο χιλιόμετρα βόρεια του χωριού συναντά κανείς ερείπια αρχαίου φρουρίου ενώ στην θέση «Περιστερά», κοντά στο Παλαιοχώρι, υπάρχει ανεξερεύνητο σπήλαιο. Στην πεζοπορική διαδρομή Παραλία Σεργούλας-Σεργούλα βρίσκεται και ο «Υδρόμυλος του Βενέτη» που χτίστηκε τον 18ο αιώνα ενώ ο υδραύλακας μαζί με τον παραδοσιακό μύλο έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα μνημεία ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής αξίας.
Πρόσβαση
Ο επισκέπτης της Σεργούλας, θα φτάσει οδικώς μετά από 252 χιλιόμετρα από την Αθήνα, 58 από την Πάτρα και 23 χιλιόμετρα από το Ευπάλιο και θα εντυπωσιαστεί από τον μικρό γραφικό οικισμό με την εκπληκτική θέα.
Αξίζει μια επίσκεψη στον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννη που δεσπόζει σε περίοπτη θέση στο χωριό. Ακόμη, σε κοντινή απόσταση από το χωριό, οι πηγές «Φλέβα» με τον μύλο του Καρμανιόλα, δημιουργούν ένα αξέχαστο τοπίο που προσφέρει δροσιά και σαγηνεύει όποιον το επισκέπτεται.
Σημαντικός οικισμός είναι και η Παραλία Σεργούλας που αποτελεί πόλο έλξης για τους παραθεριστές που προτιμούν την θάλασσα για τις διακοπές τους. Με την καθαρή παραλία και τα καταγάλανα νερά σε συνδυασμό με την θέα προς την θάλασσα, ο οικισμός, που ήταν γνωστός παλαιότερα με την ονομασία «Μύλοι», προσελκύει το καλοκαίρι πολλούς επισκέπτες. Αξιοθέατο του οικισμού είναι ο μύλος του Παπαπολίτη με το εντυπωσιακό «κανάλι» με τις αριστοτεχνικές καμάρες που έχει μάλιστα χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο.
Τα πλατάνια και τα τρεχούμενα νερά του Σεργουλοπόταμου, συμπληρώνουν το γραφικό τοπίο. Η εκκλησία στην Παραλία Σεργούλας είναι αφιερωμένη στην Αγία Σοφία και γιορτάζει στις 17 Σεπτεμβρίου.