Καρούτες

Η ονομασία του χωριού από την σλαβική λέξη «Korito» που σημαίνει σκάφη, ποτίστρα ή ταΐστρα ζώων και αυτό πιθανολογείται ότι οφείλεται στην μορφή της τοποθεσίας. Παλαιότερα υπήρξε ένα από τα μεγάλα χωριά της περιοχής καθώς το 1889 είχε 583 κατοίκους και μερικές διοικητικές υπηρεσίες.

Οι κάτοικοι του χωριού απασχολούνταν ως επί το πλείστον με την κτηνοτροφία για αυτό και είναι γνωστές τοποθεσίες όπως τα οροπέδια «Καρουτιανός Κάμπος», «Γαρδενίτσα» και άλλα.

Η μορφολογία της περιοχής σε συνδυασμό με το υψόμετρο καθιστά τις Καρούτες μοναδικό προορισμό για επίσκεψη και παραθερισμό καθ’όλη την διάρκεια του έτους. Μάλιστα, λόγω της ύπαρξης κοιτασμάτων βωξίτη και της εξόρυξής των, οι δρόμοι που ανοίχθηκαν για να εξυπηρετούν την μεταφορά του βωξίτη, φιλοξενούν συχνά αγώνες ταχύτητας ή ακόμη και ειδικές διαδρομές του Ράλι Ακρόπολης.

Τα πρώτα σπίτια του οικισμού υπολογίζεται ότι χτίστηκαν γύρω στον 16ο αιώνα στην θέση «Παλιοχώρι» που είναι λίγο νοτιότερα από την σημερινή τοποθεσία. Εκεί βρήκαν δύο μικρές πηγές νερού που μπορούσαν να λύσουν το πρόβλημα της έλλειψης νερού που αντιμετώπιζαν στο Παλιοχώρι.

Οι Καρούτες έχουν χαρακτηριστεί μαρτυρικό χωριό καθώς κάηκαν και καταστράφηκαν τέσσερις φορές και δυστυχώς είχαν και ανθρώπινα θύματα. Το χωριό έμεινε στην ιστορία για την 5 Αυγούστου 1944 όπου σημειώθηκε μία από τις σημαντικότερες νικηφόρες μάχες των δυνάμεων της Αντίστασης επί των Γερμανών κατακτητών.  

Στο χωριό υπάρχουν ο Ναός του Αγίου Νικολάου, ο Ναός του Αγίου Φανουρίου και ο Ναός της Αγίας Παρασκευής. Πραγματοποιείται πανηγύρι στις 26 Ιουλίου προς τιμήν της Αγίας Παρασκευής ενώ το αντάμωμα του χωριού γίνεται του Αγίου Πνεύματος.